آروماتراپی چیست؟
همه چیز دربارهی رایحه درمانی

آروماتراپی چیست؟ : رایحه درمانی یا آروماتراپی، روشی درمانی با استفاده از رایجهها و بوهایی مخصوص و مشخص است. در واقع در این روش با به کار بردن رایحههایی خاص و منحصر بفرد، یک حس خوشایند و حالتی دلپذیر در افراد با وجود میآید. و باعث آرامش روانی افراد میشود. و با رفع و درمان بیماریهایی خاص در افراد کمک بسیاری میکند.
[ASRating]
رایحه درمانی یا آروماتراپی چیست؟
آرامش روحی و روانی و به طور کلی سلامت بدن، موضوع مهمی در زندگی تمام افراد است. مسلما هیچ فردی از داشتن بدنی سالم و به دور از هر گونه بیماری و مریضی ناراضی نیست. روشهای مختلفی وجود دارد که میتوان از طریق آنها، به این آرامش روحی و روانی دست پیدا کرد.
از جمله روشهای بسیار موثر و به نوعی جالب برای درمان امراض و بیماریهای مختلفی که در بدن ما وجود دارد، میتوان به رایحه درمانی اشاره کرد. آروماتراپی که از دو واژه مختلف که معنای رایحه و درمان را میدهند. به وجود آمده است. همانطور که از نام آن مشخص است معنای درمان به وسیلهی استشمام رایحهها و بوهای خاص را میدهد.
افزایش آرامش با آروماتراپی
در واقع در این روش درمانی جالب با به کار بردن بوها و همچنین استفاده از یک سری روغنهای مخصوص، یک حس خوب و دلنشین در افراد به وجود میآید. و باعث ایجاد آرامش روحی و روانی در افراد میشود. همچنین رایحه درمانی برای رفع استرس بسیار موثر است. در واقع رایحه درمانی، به عنوان زیر مجموعهای از روشهای درمانی به وسیلهی گیاهان شناخته میشود. که در این روش با استفاده از داروها و روغنهای مخصوص گیاهی، بسیاری از امراض و بیماریهای خاصی که در بدن افراد وجود دارد به طور کامل تحت درمان قرار میگیرند.
در واقع اسانسها و گیاهان خاصی که در این روش درمانی مورد استفاده قرار میگیرد، خاصیت درمانی زیادی را به همراه دارند. و علاوه بر تاثیر زیاد آنها در رایحه درمانی از طریق ماساژ دادن این گیاهان و روغنهای ماساژ مختلف یا همان Massage Oil بر روی پوست نیز، میتوان از تاثیر آنها برای درمان امراض مختلف بهره برد. این اسانسها توسط سلولهای بدن جذب شده و سبب میشوند تا گردش خون در بدن افراد افزایش پیدا کند.

رایحه درمانی یا Aromatherapy
رایحه درمانی یا Aromatherapy به چه شکل صورت میگیرد؟
همانطور که در جواب آروماتراپی چیست ؟ گفته شد در رایحه درمانی با استفاده از یک سری گیاهان و اسانسهای مخصوص که خاصیت بسیاری برای درمان امراض مختلف بدن دارند، قدرت بویایی در افراد تحت چالش قرار میگیرد. و با تحریک شدن حس بویایی افراد، قسمتهای مختلف بدن افراد نیز به چالش کشیده میشوند؛
در واقع رابطهای که در بین دستگاه بویایی و قسمت کنترل کنندهی احساسات و هیجانات مختلفی که در بدن انسان رخ میدهد وجود دارد؛ باعث میشود تا با تحریک شدن دستگاه بویایی، احساسات و تمایلات مختلف بدن انسان نیز به چالش کشیده شوند.
نقش دستگاه بویایی در سلامتی
به طور کلی دستگاه بویایی در بدن انسان، نقش بسزایی در کنترل حالات مختلف بدن نظیر فشار خون، احساسات و هیجانات موجود در بدن، حالات روحی، ضربان قلب، تنفس و… داشته. و با تحریک شدن حس بویایی، قسمتها و حالات مختلف بدن نیز تحریک میشوند و به چالش کشیده میشوند.
در رایحه درمانی یا Aromatherapy با به کار بردن چند گیاه مخصوص، درمان صورت میگیرد؛ نکتهی مهم این است که اطلاعات کافی را دربارهی گیاهان مختلف مورد استفاده در این روش درمانی داشته باشید تا بتوانید تاثیر درمان را دو چندان کنید.
در واقع در صورت اقدام به شکل خودجوش و بدون آگاهی برای ترکیب کردن گیاهان مختلف و استفاده از خواص درمانی آنها، ممکن است ترکیبات گیاهی خطرناک و مضری را خلق کنید. که نه تنها خواص درمانی ندارند، بلکه میتوانند برای بدن مضر باشند.
پس قبل از انجام رایحه درمانی حتما با متخصص آروماتیست مشورت بفرمایید. برای مطالعه بیشتر در مورد روشهای آروماتراپی به مقاله چگونه رایحه درمانی کنیم ؟ مراجعه کنید.

زیرشاخههای مختلف رایحه درمانی
در رایحه درمانی از چه ترکیباتی استفاده میشود؟
برای رایحه درمانی، از ترکیبات و اسانسهای مختلفی همچون روغن گیاهی یا Herbal oil، اسانسهای درمانی گیاهی یا Herbal essential oil، صابون گیاهی، نمکهای آروماتیک و تعدادی فرآورده گیاهی دیگر استفاده میشود. که هر یک از آنها فواید و خواص درمانی بسیاری دارند. در ادامه به چند زیر مجموعه از این شیوهی درمانی بسیار تاثیرگذار اشاره میکنیم.
اسانس درمانی با استفاده از اسانس گیاه اسطوخودوس:
یکی از روشهای درمانی بسیار تاثیرگذار در رفع مشکلات روحی و عصبی و افسردگی و همچنین روشی بسیار موثر برای درمان بیمارهایی همچون سردردهای مداوم و شدید و میگرن، اسانس درمانی با استفاده از گیاه اسطوخودوس (لوندر) است.
در واقع از طریق این گیاه بسیار مفید و مقوی، حالات روحی و روانی افراد به چالش کشیده میشود. با تاثیرات اسطوخودوس بر روی روان افراد، هر گونه مشکلی همچون استرس و ناراحتی تحت درمان قرار میگیرد.
استفاده از روغنهای گیاهی:
همانطور که گفته شد در رایحه درمانی با استفاده از چندین روغن گیاهی به درمان و رفع بسیاری از امراض و بیماریهای بدن کمک بسیاری میشود.
برای مثال روغن پرتقال کمک میکند تا هر گونه استرس و حالت اضطراب رفع شود. روغن رزماری بسیاری انرژی بخش بوده. و باعث افزایش تمرکز افراد برای انجام کارهای مختلف میشود. روغن نعناع باعث افزایش قدرت ذهنی و رفع خستگی در افراد میشود و… .
نمک درمانی:
یک زیرشاخهی مهم دیگر از رایحه درمانی، نمک درمانی است. در این روش، رایحههایی نمک داره توسط افراد استشمام میشود. و بیماریها و مشکلات تنفسی مثل آسم و همچنین حساسیتها و بیماریهای آلرژیک در بدن افراد تحت درمان قرار خواهند گرفت. علاوه بر آن از طریق نمک درمانی، امراض و مشکلات پوستی همچون جوش و آکنه نیز تحت درمان قرار گرفته و رفع میشوند.
نمک درمانی به دو روش مختلف، یعنی روش خشک و تر صورت میگیرد. در روش خشک در یک محیط که فارغ از هر گونه رطوبت باشد، ذرات پودر شدهی نمک را در محیط پخش میکنند. و در نتیجه با استشمام این ذرات، هرگونه سم یا مواد مضری که در بدن افراد وجود دارد تحت درمان قرار میگیرد. روش نمک درمانی تر نیز از طریق غرغره کردن ترکیبات حاوی نمک، حمام آب نمک و یا خوردن آب نمک انجام میشود.
برای مطالعه بیشتر در مورد نمک درمانی مقاله ” نمک درمانی چیست ” را مطالعه بفرمایید

فواید و مزایای رایحه درمانی
بررسی فواید و مزایای حاصل از رایحه درمانی
- رایحه درمانی تاثیرات بسزایی در تقویت قدرت ذهنی و حافظهی افراد داشته. و باعث کمک به رفع درمان بیماریهایی چون آلزایمر خواهد شد. و به طور کلی به تمرکز و رفع حواس پرتی در افراد، کمک بسیاری خواهد کرد.
- پیشتر نیز اشاره شد که رایحه درمانی تاثیرات بسیاری در رفع و درمان نگرانی و اضطراب بیش از حد در افراد دارد. و باعث میشود تا هر گونه استرس در افراد رفع شود.
- با استفاده از روش درمان از طریق استشمام رایحههای مختلف، مشکلات روحی مختلف همچون افسردگی و مشکلات روانی و عصبی تحت درمان قرار میگیرند. استشمام اسانسهایز از گیاهانی همچون اسطوخودوس، پرتقال، لیمو و… تاثیرات این روش در درمان افسردگی را دو چندان مینماید.
- ویژگی مثبت دیگر این روش درمانی، تقویت انرژی با رایحه درمانی است؛ در واقع از طریق این روش، افراد انرژی کافی را برای انجام خیلی از کارهایی که رغبتی برای انجام دادن آنها ندارند را نیز به دست میآورند.
- این روش درمانی کمک بسیاری به درمان سردرد های بیش از حد و میگرن میکند. و علاوه بر آن، باعث میشود تا مشکلاتی همچون بیخوابی نیز رفع شوند. و افراد بتوانند به راحتی خواب خود را تنظیم کنند.

خواص درمانی آروماتراپی
در زمینه رایحه درمانی تحقیقات بسیاری انجامشده که نشان میدهد مواد آروماتیکی که به صورت استنشاقی یا مالشی بروی پوست مصرف میشود. خواص و تاثیرات فیزیولوژی (جسمی) و سایکولوژی (روانی) بسیاری بر روی بدن دارند.
به طور کلی تحقیقات بر روی خواص درمانی آروماتراپی توسط محققان به دست آمده که نشان میدهد مصرف روایح مختلف تغییراتی را بر روی فعالیت های الکترومغناطیسی مغز مانند ضربان قلب، تغییرات الکتریکی پوست، فشارخون، تنش های عضلانی، دمای پوست بدن، قدرت هدایت الکتریکی پوست و غیره ایجاد میکند
کاربردهای درمانی متعددی برای اسانس های مختلف معرفی شده است. که از آن جمله میتوان به تسکین درد، کاهش اظطراب و افسردگی، کاهش تهوع، بهبود خواب. و همچنین کاهش عوارض بارداری، کاهش عوارض سرطان، بهبود رخم، بهبود مشکلات پوست و مو، کنترل حملات صرع و کاهش مشکلات تنفسی اشاره کرد.
نتایج کارآزمایی بالینی رایحه درمانی بر تعدادی از افراد مسن با سابقه درد مزمن، کاهش درد، افسردگی، اضطراب نشان داد آروماتراپی با رایحه اسطوخودوس و بابونه بر بهبود کیفیت خواب موثر گزارش شده است و عوارضی خطرناک برای آن ذکر نگردیده است.
آروماتراپی به عنوان یکی از روش های موثر طب مکمل در درمان پیش فعالی کودکان معرفی شده است. آروماتراپی با رایحه اسطوخودوس بر تعدادی بر تعدادی کودک پس از تانسیلکتومی درد را کاهش داد.
اسانسها کاربردهای فراوانی در صنایع داروسازی دارند. همانطور که گفته شد، اسانسها دارای ترکیبیات شیمیایی متنوع و پیچیده ای هستند. و به همین دلیل نمیتوان خصوصیات داروئی مشترکی را برای آنها ذکر کرد. ولی به طور کلی خواص زیادی برای اسانسها ذکر شده است. که به برخی موارد در زیر اشاره شده است:
- ضدعفونی کننده
- ضد تشنج
- ضد تورم و التهاب
- خلط آور
- ضد قارچ، باکتری و کرم
- محرک
- مسکن درد دندان
- ضد خارش موضعی
- محرک دستگاه گوارشی
- ضد رماتیسم

اثرات رایحه درمانی بر روی قلب
اصلی ترین ابزار بررسی فیزیولوژیکی قلب، اندازه گیری ضربان میباشد. در آزمایشی که در دانشگاه یالی توسط لوریگ و شوارتز انجام شد مشخص شد که ضربان قلب و فشار خون تحت تاثیر روایح آرام بخش مانند رایحه سیب که میتواند افسردگی و استرس را کاهش دهد.
یاماگوچی اعلام کرد که ضربان قلب به صورت چشمگیری با رایحه لیمو و رز تغییر میکند، به این صورت که عطر لیمو سبب افزایش ضربان قلب و رایحه گل سرخ سبب کاهش و متعادل شدن این فاکتور میشود.
این یعنی رایحه لیمو سبب هیجانی شدن میشود. و خاصیت محرک دارد. ولی رایحه رز آرامش بخش و ضد استرس است. در همان سال ناگایی اثبات کرد که رایحه رازیانه شیرین به خوبی سبب کاهش ضربان قلب میشود.
ترکیباتی هم که در طبیعت وجود دارند سبب تغییرات در این فاکتور میشوند. گزارش شده است که زمانی که ماده والریک اسید در محیط حضور داشته است ضربان قلب افزایش یافت و حالت تشویش ایجاد شد. این درحالی است که در مقابل آن فنیل اتیل الکل توانست ضربان قلب را کاهش و حالت آرامش و بدون استرس را ایجاد کند.
عطر و بوی پرتقال نیز روی رفتار انسان بررسی شد. و نتایج حاکی از آن این بود که این رایحه سبب افزایش چشمگیر ضربان قلب میشود.

اثرات رایحه درمانی بر روی فشارخون
فشارخون نیز یکی از اصلی ترین عوامل بررسی حالات فیزیولوژیکی بدن است. در آزمایشی وارن متوجه شد که استفاده از رایحه گیاه چوز هندی سبب کاهش استرس شد که با اندازه گیری هایی که بر روی علائم حیاتی انجام داد متوجه شد که فشار خون افراد نیز کاهش پیدا کرد.
تحقیقات در بیمارستان رویال ساسکس انگلستان نشان داد ماساژ کف پا با روغن اسطوخودوس سبب کاهش فشار خون و ریتم تنفسی اشخاص می شود. همچنین جذب پوستی روغن صندل سبب کاهش بیشتر فشار سیستولیک قلب در مقایسه با گروه مصرف کننده داروهای شیمیایی شد.
در آزمایش دیگر در سال 2002 نتایج حاکی از آن بود که بوییدن اسانس گیاه یالانگ یالانگ سبب کاهش فشار خون شده است.
همچنین ترکیب اسانس برگاموت و اطوخودوس به طور چشمگیری فشارخون را کاهش داده و همچنین سبب کاهش برانگیختگی دستگاه اتونوم (دستگاه عصبی خدمختار) می شود.
اثرات رایحه درمانی بر روی اضطراب
از مهم ترین خواص درمانی آروماتراپی می توان به تاثیر آن بر کاهش اضطراب اشاره کرد. لرنر و همکارانش در آزمایشی که بر روی 200 نفر از بیماران مراجعه کننده به دندانپزشکی انجام شد. اعلام کردند که رایحه پرتقال و اسطوخودوس سبب افزایش تحمل انتظار قبل درمان، کاهش تشویش و اضطراب مراجعه کنندگان میشود.
در آزمایشی دیگر اثر رایحه اسطوخودوس را بر روی سطح تشویش و اضطراب مراجعین دندانپزشکی بررسی کردند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد افراد شاهد در مقابل افراد تحت تیمار توسط رایحه اسطوخودوس به صورت چشمگیری دارای سطح اضطراب و تشویش بیشتری در زمان انتظار بودند. همچنین اثر اسطوخودوس و رزماری بر میزان استرس و تشویش پرستاران در آزمونه هایی ارزیابی بررسی شد و نتایج نشان داد افراد تحت تیمار رایحه های مذکور با کاهش استرس و تشویش، تمرکز بیشتری بر روی آزمون داشته و از بازیابی ذهنی بهتری برخوردار بودند.
رو و همکارانش فاکتور کنترل شخصی را در خانم های مسن کره ای توسط رایحه اسطوخودوس و رزماری بررسی کردند، نتایج این بررسی حاکی از آن بود که افرادی که این روایح بر روی آن ها آزمایش شد نسبت به افراد شاهد به طور چشمگیری عصبانیت خود را با افزایش کنترل شخصی (عزت نفس) کاهش دادند.
در مورد فاکتور های فشارخون، ضربان قلب، دمای پوست و همچنین فعالیت الکتریکی مغز سایوروان و همکارانش آزمایشی را بر روی 20 نفر داوطلب انجام دادند. نتایج نشان داد در افرادی که اسانس اسطوخودوس را استنشاق کرده اند؛ به صورت چشمگیری فاکتور های فشار خون، ضربان قلب و دمای پوستشان کاهش و قدرت امواج تتا و آلفا افزایش یافت. و این داده ها بیانگر آن است که افرادی که تحت تیمار اسانس اسطوخودوس قرار میگیرند، دارای سطح آرامش بیشتری نسبت به سایر افراد هستند.
پادکست آروماتراپی
این محتوا را به صورت صوتی بشنوید: